در زندگی مشترک، گاهی اختلافات میان زن و مرد آنقدر عمیق و ریشهدار میشود که نه تنها امیدی به ترمیم رابطه نیست، بلکه هر دو طرف ادامه زندگی زیر یک سقف را غیرقابل تحمل میدانند. در چنین شرایطی، قانون راهحلی با عنوان طلاق مبارات در نظر گرفته است. طلاقی که بر پایه تنفر و بیزاری متقابل شکل میگیرد و از اقسام طلاق بائن بهشمار میرود. اما طلاق مبارات چیست و چه شرایط و ویژگیهایی دارد؟ اگر شما یا اطرافیانتان درگیر چنین شرایطی هستید، آگاهی از مفهوم، شرایط و پیامدهای طلاق مبارات میتواند به تصمیمگیری بهتر کمک کند. در این مطلب، به زبان ساده و دقیق، تمام نکات مهم مربوط به این نوع طلاق را بررسی کردهایم.
طلاق مبارات چیست؟
طلاق مبارات یکی از انواع طلاق بائن است که در آن زن و مرد پس از جاری شدن صیغه عقد و بروز اختلاف، دچار کراهت متقابل میشوند و هر دو تمایلی به ادامه زندگی مشترک ندارند.
این طلاق در عرف، در قالب طلاق توافقی شناخته میشود که در آن زوجین بر سر مسائل مالی و حقوقی مانند مهریه، جهیزیه، حضانت و ملاقات با فرزندان به توافق میرسند و توافق آنها در دادگاه ثبت میشود. طلاق مبارات همچنین به عنوان طلاق به عوض نیز شناخته شده که در آن توافق بر سر مالی مشخص، شرط اصلی تحقق طلاق است. در چنین شرایطی، مشورت با یک وکیل طلاق مجرب میتواند به شما کمک کند تا فرآیند حقوقی را سریعتر و با آگاهی کامل از جزئیات طی کنید. در ادامه انواع دیگر طلاق را معرفی کردهایم.
طلاق خلع چیست
در طلاق خلع، زن به دلیل کراهتی که از همسر خود دارد، مالی را به عنوان فدیه به شوهر میدهد تا رضایت او را برای طلاق جلب کند. این مال میتواند برابر، کمتر یا بیشتر از مهریه باشد. در این نوع طلاق، نارضایتی و بیزاری از جانب زن است و هدف او، رهایی از زندگی زناشویی است. در این بین کمک از وکیل حضانت فرزند بسیار مفید خواهد بود چراکه در بسیاری از موارد طلاق خلع، موضوع حضانت و سرپرستی فرزندان نیز مطرح میشود
طلاق بائن چیست
طلاق بائن به طلاقی گفته میشود که پس از اجرای صیغه آن، شوهر در ایام عده حق رجوع ندارد و برای بازگشت به زندگی مشترک، عقد نکاح جدید لازم است. بر اساس ماده 1145 قانون مدنی، مواردی از جمله طلاق قبل از نزدیکی، طلاق زن یائسه، سومین طلاق پس از سه وصلت متوالی و طلاق خلع و مبارات در صورتی که زن به عوض رجوع نکرده باشد، در دسته طلاقهای بائن قرار میگیرند. برای طلاق بائن مشورت با یک وکیل تسخیری در صورتی که فرد توانایی پرداخت حقالوکاله نداشته باشد، میتواند راهگشا باشد چراکه حضور وکیل آگاه به قوانین میتواند در دفاع از حقوق فرد در فرآیند دادرسی بسیار مؤثر واقع شود.
طلاق رجعی چیست
در طلاق رجعی، مرد در مدت ایام عده حق رجوع دارد و میتواند بدون عقد مجدد به زندگی مشترک بازگردد. در این مدت، نفقه زن بر عهده مرد است و در صورت فوت یکی از طرفین، دیگری از او ارث میبرد. رجوع در طلاق رجعی تنها با اراده شوهر و بهصورت ایقاع انجام میشود، اما در صورتی که طلاق به درخواست زن و با حکم دادگاه صادر شده باشد، حتی اگر ماهیت آن رجعی باشد، مرد در ایام عده حق رجوع ندارد.
دقت داشته باشید که درک دقیق مفاهیمی چون عده طلاق چیست؟ نقش مهمی در شناخت تفاوت میان انواع طلاق و حقوق متقابل زوجین در این دوران دارد.
طلاق مبارات چه شرایطی دارد؟
مطابق ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی، طلاق مبارات زمانی امکانپذیر است که دو شرط اصلی برقرار باشد:
- نخست اینکه زن و مرد هر دو تمایلی به ادامه زندگی مشترک نداشته باشند. با توجه به اینکه اختیار طلاق با مرد است، زن با بخشیدن مالی، رضایت شوهر را برای جدایی جلب میکند، در حالیکه مرد نیز به دلیل همین کراهت حاضر به طلاق دادن زن میشود.
- شرط دوم مربوط به میزان مالی است که زن به مرد میبخشد. در طلاق مبارات، مالی که زن برای راضی کردن مرد به طلاق پرداخت میکند، باید معادل یا کمتر از میزان مهریه باشد و نمیتواند بیشتر از آن باشد. این پرداخت که فدیه نام دارد، برخلاف طلاق خلع، مشمول محدودیت سقف مهریه است.
نکتهای که باید در نظر گرفت این است که اگر زن بیش از مهریه خود مالی ببخشد، این عمل دیگر در چارچوب طلاق مبارات قرار نمیگیرد و به عنوان هبه تلقی میشود. در روند ثبت و اجرای این نوع طلاق، آگاهی از جزئیات مرتبط با قانون حق الثبت مهریه 1404 میتواند در تصمیمگیری مالی زن و مرد نقش مهمی ایفا کند.
طلاق مبارات چه انواعی دارد؟
طلاق مبارات دو نوع اصلی دارد:
• طلاق بائن مبارات نوبت اول
در طلاق مبارات بائن، پس از طی مراحل طلاق، زن و مرد برای همیشه از هم جدا میشوند و امکان بازگشت به زندگی مشترک وجود ندارد.
• طلاق مبارات رجعی
در طلاق مبارات رجعی، اگر زن برای دریافت مهریه یا مالی که به شوهر بخشیده، رجوع کند، مرد نیز میتواند به زندگی مشترک بازگردد و با هم ادامه دهند. زوجین تا سه مرتبه میتوانند در طلاق مبارات رجعی از طلاق یا مهریه بخشیده شده رجوع کنند و دوباره به زندگی مشترک بازگردند. پس از سه بار طلاق و رجوع، طلاق مبارات به صورت بائن درمیآید و دیگر امکان بازگشت وجود ندارد.
آشنایی با قانون جدید حق طلاق زن و حق طلاق مرد سال 1404 میتواند در فهم بهتر حقوق و تکالیف زوجین در انواع مختلف طلاق، به ویژه طلاق مبارات، بسیار مؤثر باشد.
مدت عده طلاق مبارات
مدت عده طلاق مبارات بر اساس ماده ۱۱۵۱ قانون مدنی، سه طهر یا سه دوره پاک شدن از عادت ماهیانه زن است همچنین عده طلاق و فسخ نکاح سه طهر است. اگر زنی به دلیل بیماری یا دلایل دیگر عادت ماهیانه نبیند، مدت عده او سه ماه خواهد بود. همچنین برای زنان باردار، مدت عده تا زمان وضع حمل ادامه دارد. توجه داشته باشید که برای مادران طلاق گرفته، قانون شرایط معافیت کفالت مادر طلاق گرفته حمایتهای قانونی خاصی را فراهم کرده است.
در صورتی که زن باکره یا یائسه باشد و به اقتضای سن عادت ماهیانه نداشته باشد، نیازی به نگه داشتن عده ندارد و میتواند پس از طلاق بلافاصله ازدواج کند. نکته مهم دیگر اینکه در طلاق مبارات، مرد حق رجوع در مدت عده را ندارد و زن نیز در این مدت حق ازدواج مجدد یا برقراری رابطه با دیگری را ندارد. در این مسیر، آگاهی از هزینه وکیل طلاق ۱۴۰۴ میتواند به زوجین کمک کند تا در فرآیند طلاق مبارات تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و حقوق خود را بهتر حفظ نمایند.
فرق طلاق خلع و مبارات
طلاق خلع و طلاق مبارات هر دو از انواع طلاق بائن هستند که در آنها مرد در مدت عده حق رجوع ندارد، اما تفاوتهایی اساسی بین این دو وجود دارد. در طلاق خلع، کراهت تنها از سمت زن است و او برای راضی کردن همسرش به طلاق، میتواند مالی معادل یا بیشتر از مهریه خود به مرد ببخشد. در مقابل، در طلاق مبارات هر دو طرف، یعنی زن و مرد، از هم کراهت دارند و زن تنها میتواند مالی به اندازه مهریه یا کمتر از آن به مرد ببخشد تا او را به طلاق راضی کند.
مدت عده در هر دو نوع طلاق خلع و مبارات برابر و معمولاً سه ماه یا سه طهر است. در صورت بروز اختلافات حقوقی یا نیاز به مشاوره تخصصی، استفاده از خدمات وکیل خانواده و آگاهی از نحوه طرح دعاوی میتواند به حفظ حقوق طرفین کمک شایانی کند.
رجوع در طلاق مبارات
در طلاق مبارات مرد ملزم به پرداخت حقوق مالی مانند نفقه نخواهد بود. بر اساس ماده ۱۱۴۵ قانون مدنی، شرایط برگشت در طلاق خلع و مبارات مادامی که زن به مالی که بخشیده است رجوع نکرده باشد، از نوع بائن محسوب میشوند و در این حالت مرد پس از طلاق امکان رجوع به زن را ندارد. اما در صورتی که زن به مالی که به مرد بخشیده، رجوع نماید، مرد نیز حق رجوع خواهد داشت. در برخی موارد زوجها میتوانند بهجای این نوع طلاق، از نوع طلاق توافقی استفاده نمایند به همین منظور کسب اطلاعات کافی از موضوع طلاق توافقی چیست و چه مدت طول میکشد؟ بسیار کمککننده خواهد بود.
جمعبندی
در پاسخ به سوال طلاق مبارات چیست میتوان گفت که نوعی از طلاق بائن است که بر پایه کراهت و بیزاری متقابل زن و مرد شکل میگیرد و در آن زن مالی به اندازه یا کمتر از مهریه به مرد میبخشد تا او را برای طلاق راضی کند. این نوع طلاق در مدت عده قابل رجوع نیست مگر اینکه زن از بخشش مالی خود رجوع نماید که در این صورت طلاق به رجعی تبدیل میشود و امکان بازگشت به زندگی مشترک وجود دارد. آگاهی از قوانین جدید میتواند به حفظ حقوق طرفین و تسهیل روند قانونی کمک کند. همچنین، آشنایی با دفاعیه چیست و نحوه تنظیم آن در دعاوی مربوط به طلاق میتواند به طرفین در دفاع از حقوق خود کمک کند.
طلاق خلع چیست | بررسی جدیدترین قوانین، شرایط و ویژگیهای آن ماده 669 قانون مجازات اسلامی چیست؟ راهنمای کامل جرم تهدید و مجازاتهای آن